Trang chủ En français Tin tức H́nh ảnh Thơ Văn Âm nhạc
Phật pháp căn bản
Niềm tin là nguồn nguyên liệu cần thiết cho sự sống. Không có niềm tin, con người ta sẽ chết, hoặc sống gần như chết, sống thác loạn, điên cuồng, buông thả, bất cần đời. Nhưng niềm tin là ǵ và tin vào cái ǵ? Đó và vấn đề mà mỗi chúng ta phải tự hỏi lại để thẩm định giá trị niềm tin của ḿnh. Nếu tin tưởng vào một điều ǵ đó mà dẫn đến bế tắc, khủng bố, bạo động, mất an ninh, th́ đó không phải là niềm tin mà là cuồng tín. C̣n tin mà không hiểu điều ḿnh tin là ǵ th́ đó là mê tín. Bạn chắc chắn không phải là hạng người này?

Sau khi thành đạo, đức Phật ngạc nhiên khi nhận ra rằng: “Tất cả chúng sanh đều vốn có đầy đủ đức tướng của Như Lai”. Rồi Ngài tuyên bố: “Ta là Phật đă thành, chúng sanh là Phật sẽ thành”. Đó là sự khởi đầu của niềm tin trong Phật giáo. Niềm tin này hoàn toàn xa lạ với nhân loại đương thời, vốn đă có niềm tin in sâu vào tận gốc rễ tâm hồn của ḿnh, rằng con người được sanh ra từ đấng Phạm thiên hay Thượng đế, ở một chi phần nào đó trong cơ thể ngài, để rồi an phận trong cái giai cấp vô lư mà xă hội phân định, tin mọi khổ đau hay hạnh phúc của đời người đều tùy thuộc vào một đấng tạo hóa nào đó có quyền năng ban phước giáng họa…

Khác với niềm tin mù quáng đó, người Phật tử tin Phật là đấng giác ngộ đă thành, được gọi là tín căn, một trong năm pháp tu gọi là Ngũ căn. Kinh Tương Ưng V, đức Phật dạy: “Vị Thánh đệ tử có ḷng tin, đặt ḷng tin ở sự giác ngộ của Như Lai: Đây là Thế Tôn, Như Lai, Ứng Cúng, Chánh Biến Tri, Minh Hạnh Túc, Thiện Thệ, Thế Gian Giải, Vô Thượng Sĩ, Điều Ngự Trượng Phu, Thiên Nhân Sư, Phật”. Tin như thế là hoàn toàn có cơ sở và kiểm chứng được. Đức Phật không bao giờ bắt buộc ai tin một điều ǵ mà không suy luận, không giải thích và không chứng nghiệm được. Ngài nói: “Ai tin ta mà không hiểu ta là phỉ báng ta”. Rơ ràng, tin Phật mà không hiểu được, không biết được đức Phật qua mười hiệu nêu trên th́ có nghĩa là phỉ báng Ngài.

Tin Phật là đấng giác ngộ đă thành không phải để tôn thờ, sùng kính, lễ lạy mà để thực hành tu tập theo Ngài, để ḿnh cũng được thành Phật như Ngài, tức là tin vào khả năng thành Phật của chính ḿnh. Điều này th́ Khởi tín luận, khi trả lời câu hỏi người Phật tử phải tin vào điều ǵ, đă ghi: “Bốn sự tin th́ một là tin căn bản, là thích thú nghĩ nhớ tâm thể chân như. Hai là tin Phật, rằng ngài có công đức siêu việt, nên ḿnh luôn luôn nghĩ đến sự thân gần, hiến cúng và tôn kính để phát sanh thiện căn, mong được tuệ giác hoàn hảo của ngài. Ba là tin Pháp, rằng pháp ấy có lợi ích vĩ đại, nên ḿnh luôn luôn nghĩ đến sự làm theo các pháp ba la mật. Bốn là tin Tăng, rằng các vị ấy tu hành chính xác để tự lợi lợi tha, nên ḿnh luôn luôn thích thú thân gần Bồ tát tăng để cầu học sự tu hành đúng như sự thật”. Rơ ràng trong bốn sự tin, th́ niềm tin nào cũng hướng chúng ta đến sự nỗ lực tinh tấn hay nương tựa vào chính hải đảo của tự thân để thành tựu “tự tánh Tam bảo”, đạt đến cứu cánh giải thoát. Đặc biệt, niềm tin căn bản phải là tin vào tâm thể chân như của chính ḿnh. Tâm thể chân như chính là bản thể thanh tịnh của chúng sanh, ở đó, Tâm – Phật – Chúng sanh, cả ba đều đồng một thể, không hề sai khác.

Tâm thể chân như ấy là Phật tánh nơi ta và nơi mỗi chúng sanh. V́ vậy, Phật giáo tôn trọng tất cả mọi loài chúng sanh và tin rằng tất cả rồi sẽ thành Phật. Niềm tin ấy là cả một chân trời hy vọng, thương yêu và hướng đến xây dựng một thế giới ḥa b́nh, hơn nữa là kiến thiết nhân gian Tịnh độ. V́ rằng, “chúng sanh vốn là Phật đà, dẫu cũng vốn có vô minh, nếu chúng sanh không vốn là Phật đà, th́ tu hành cũng không thành Phật đà” (Kinh Viên Giác). Chính niềm tin này là động lực phát triển tâm từ, ḷng thương yêu tất cả mọi người và mọi loài nơi mỗi chúng ta, tạo thành nguồn năng lượng cho cuộc sống tươi đẹp, lành mạnh, tràn đầy hy vọng và sự tin tưởng, tôn kính lẫn nhau, dù trong hoàn cảnh nào. Không phải đại tướng cướp Angulimàla đă tu tập và chuyển hóa thành A la hán Bất hại, kỹ nữ Liên Hoa Sắc trở thành A la hán có thần thông đệ nhất trong hàng Ni chúng… đă cho chúng ta những niềm tin tươi đẹp đó sao!

Khởi tín luận, như vậy, “đă đưa chúng ta đến tột đỉnh của sự tự tín, xác quyết rằng chúa tể của ta chính là ta đây”. Niềm tin như vậy, đối với chúng sanh từ lâu đă tự đánh mất chính ḿnh, bị mây mờ vô minh che lấp, quả thật là khó tin! Cho nên, đối với sự tu tập trong Phật pháp, nhất là sự tu tập đó nhằm đến mục đích giác ngộ thành Phật, niềm tin trở thành vô cùng cần thiết. Kinh Hoa Nghiêm nói: “Tín là căn nguyên của đạo, là mẹ của mọi công đức, nuôi lớn hết thảy thiện pháp, đoạn trừ lưới nghi, đưa vượt qua ḍng nước ái dục, khai thị con đường tối thượng dẫn đến Niết Bàn”. Dù vậy, niềm tin đó không ǵ khác hơn là tin vào chính ḿnh, tin vào định luật Nhân quả, tin nguyên lư Duyên khởi, tin chân lư của cuộc đời là Tứ diệu đế.

Thật vậy, tin nhân quả cũng là tin vào chính ḿnh. Tin rằng khổ đau hay hạnh phúc là do chính ḿnh tạo ra bằng những hành động, nói năng và suy nghĩ bất thiện hay thiện lành. Đạo Phật không tin vào bất cứ một đấng Thượng đế hay Tạo hóa nào có quyền ban phước giáng họa hay chi phối đời sống của ḿnh, mà chỉ tin vào định luật Nhân quả: gieo nhân nào gặt quả nấy. Trong Tăng Chi bộ kinh, đức Phật dạy: “Ta là chủ nhân của nghiệp, là kẻ thừa tự của nghiệp, nghiệp là thai tạng, nghiệp là quyến thuộc, nghiệp là điểm tựa. Phàm nghiệp nào đă làm, thiện hay ác, ta sẽ thừa tự nghiệp ấy”. Do đó, tin Nhân quả là tin rằng, thành Phật hay thành chúng sanh, sống cuộc đời hạnh phúc hay khổ đau, sang hay hèn, phú quư hay bần tiện… đều tùy thuộc vào chính bản thân ḿnh, có tu tập hay không tu tập. Nhận rơ được quả báo hành vi, ngôn ngữ và ư niệm của chính ḿnh như vậy, chúng ta sẽ không trách người, trách trời, trách đất ǵ hết, chỉ biết tự trách ḿnh, cho nên không c̣n khổ đau nữa, trái lại chúng ta sẽ tích cực tu tâm dưỡng tánh, làm sao cho mỗi ngày mỗi tốt đẹp hơn, để cuộc đời được tươi sáng hơn, gia đ́nh được hạnh phúc hơn.

Tin nguyên lư Duyên khởi là do hiểu mà tin. Hiểu rằng mọi sự mọi vật trong vũ trụ vạn hữu đều nương vào nhau mà sanh khởi, tồn tại và hoại diệt. “Do cái này sanh nên cái kia sanh, do cái này diệt nên cái kia diệt”. Vũ trụ vạn hữu đă nắm tay nhau để đưa chúng ta ra đời. Làm sao chúng ta có thể nói được rằng sự hiện hữu của chúng ta đây lại không có mặt của ngọn cây lá cỏ vô t́nh kia? Kinh Đoạn Tận Ái cho chúng ta biết, thân thể của con người gồm có nội thân và ngoại thân. Nội thân chính là bốn yếu đất (chất rắn), nước (chất lỏng), gió (hơi thở) và lửa (nhiệt lượng) trong cơ thể của ta. Ngoại thân chính là yếu tố tứ đại bên ngoài chúng ta, tức là môi trường sống. Quả nhiên, bằng con mắt tuệ giác, chúng ta thấy, chứ không phải chỉ tin, trong cành cây ngọn cỏ kia đều ẩn chứa sự sống lung linh mầu nhiệm của chính bản thân ḿnh (Nhất tức nhất thiết, nhất thiết tức nhất – Kinh Hoa Nghiêm). Sự hiểu biết này đă đánh tan mọi tư duy hữu ngă, nguyên do của khổ đau sanh tử luân hồi, để đạt đến tuệ giác vô ngă, thấy ḿnh với tha nhân là một, thấy ḿnh với vũ trụ vạn hữu không thể tách rời nhau. Đây là tuệ giác giải thoát. T́nh thương yêu sẽ tràn ngập thế gian này từ niềm tin trí tuệ đó. Và thế giới sẽ ḥa b́nh, nhân gian sẽ thành Tịnh độ, nếu ai cũng được giáo dục để có được sự tin hiểu này.

Không có sự hiện hữu nào lại không có duyên do của nó. V́ vậy, sự thật hay chân lư của cuộc đời luôn luôn tồn tại theo hai cặp phạm trù: khổ - nguyên nhân của khổ, và hạnh phúc – phương pháp đạt được hạnh phúc. Một sự thật như vậy có cần có niềm tin mới thể nhập được hay chỉ cần có trí tuệ? Cả hai đều cần thiết. Bởi v́, bốn sự thật cao cả (Tứ diệu đế), bao hàm các giáo pháp như Vô thường, Vô ngă, Tánh không, Thật tánh… không thể chỉ hiểu và chấp nhận bằng tư duy và lư luận suông mà được, mà cũng cần phải có niềm tin. Cho nên, luận Đại trí độ mới nói: “Biển Phật pháp mênh mông nhưng có thể thâm nhập bằng tín”. Đức Phật cũng dạy: “Nếu đệ tử của Ta là hạng tuỳ tín tăng thượng, sau khi y vào minh tín, bằng tuỳ thuận pháp trí mà đạt đến cứu cánh” (Kinh Thắng Man). Nghĩa là, cũng có người nhờ vào tín tâm, nghe và tin những điều Phật dạy, rồi cứ y theo đó mà tu tập cho đến khi thấy được Thánh đế. Tuy nhiên, cũng có người sau khi nghe Phật giảng giải, đủ khả năng tự ḿnh quán sát, phân tích, rồi theo đó mà tu tập để thấy được Thánh đế. Ở trường hợp này, đức Phật khuyến khích: “Pháp của Ta là đến để thấy chứ không phải để tin”.

Cuối cùng, “Ví như nhà vua, tạo lâu đài nơi bên thành, xây đắp chắc chắn, khiến không thể hư nát; bề trong quốc gia yên ổn, bề ngoài ngự pḥng oán địch. Phật tử cũng vậy, phải kiên cố ḷng tin tưởng đức Như Lai, khi ḷng tin đă vững vàng th́ quyết không theo những kẻ sa môn ngoại đạo, phạm chí ác ma và ác thế gian. Ấy là đă xây dựng được ḷng tin như lâu đài bền chắc. Là Phật tử phải bỏ điều ác, điều xấu mà tu các pháp lành” (Kinh Trung A Hàm). Dù vậy, “Người có ḷng tin mà không hiểu giáo lư th́ dễ tăng trưởng vô minh mờ ám, người hiểu giáo lư mà không ḷng tin th́ dễ tăng trưởng tà kiến. Cho nên ḷng tin và hiểu biết phải cùng đủ mới làm cội gốc tu hành” (Kinh Niết Bàn). Vậy nên, những ai tự cho ḿnh là Phật tử, th́ điều trước hết, phải tự tín rằng ḿnh đích thực là “Như Lai chân tử”, có quyền được thừa kế gia sản giàu có của ba đời chư Phật. Gia sản đó chính là Tứ vô lượng tâm, là Sáu ba la mật, là cả bầu trời tự do, giải thoát, an lạc tuyệt đối… Xă hội ngày một thác loạn, tham nhũng, khủng bố, bạo hành xảy ra khắp nơi; thanh thiếu niên th́ hư hỏng, mất gốc, tệ nạn ma túy, mại dâm; thiên nhiên th́ ô nhiễm, thiên tai... đă khiến cho nhân loại mất hết niềm tin vào cuộc sống. May thay, người Phật tử vẫn có cả một kho tàng giáo lư nhiệm mầu từ bi vô ngă để cống hiến cho cuộc đời niềm tin yêu và hạnh phúc. Xin chắp tay cầu nguyện cho tất cả chúng sanh đều thành Phật đạo!

Phật pháp căn bản

Vu Lan
Tịnh Độ
Phật học thường thức
Phật đản
Lời Phật dạy
Chuyện đời - Chuyện đạo


Chuyện đời - Chuyện đạo
Chuyện đời - Chuyện đN

Chuyện đời - Chuyện đạo
Chuyện đời -

Chuyện đời - Chuyện đạo
Chuyện đời - Chuy&#

Chuyện đời - Chuyện đạo
Chuyện đ

Chuyện đời - Chuyện đạo
Chuyện đời

Chuyện đời - Chuyện đạo
Chuyện đời - Chuyện đạo

Chuyện đời - Chuyện đạo
Chuyện đ

Tịnh Độ
Tịnh Độ841;t-La Lạt-Ma#273;ường đến chùas

Vu Lan
Vu Lanu Têt 2008&

Vu Lan
Vu Lanu Têt 2008ồ chỉ dN

Tịnh Độ
Tịnh Đ

Niệm Phật
Hồi đức Phật c̣n tại thế, các Phật tử thường hướng về trú xứ mà Ngài và chúng Tăng đang cự ngụ để đảnh lễ và xưng niệm danh hiệu của Như lai, đầy đủ mười hiệu, để tỏ ḷng cung kính, tri ân, và cầu nguyện ...

Niệm
Trong Phật giáo, ‘niệm’ là một thuộc tính của tâm, gọi là tâm sở pháp; nó được xếp vào một trong năm loại tâm sở biệt cảnh...

Du già
Du-già (Yoga), trong quá khứ xa xưa, vốn là một phương pháp tu hành của các tín đồ thuộc nhiều tôn giáo ở Ấn độ. Phạn ngữ Yoga, mà tiếng Tây tạng đọc là Rnal-ḥbyor, có nghĩa là ‘tương ưng’, tức là dùng phương pháp điều hoà hơi thở để nhiếp tâm khiến cho đạt được trạng thái tương ưng với chánh lư...

Ngày tận thế
Một ngày nữa lại trôi qua, tuổi đời ngắn lại, như cá sống trong môi trường mà nước mỗi ngày mỗi cạn dần, hỏi có ǵ vui ? Cho nên mọi người hăy gắng siêng năng tu tập, gấp rút như chữa lửa đang cháy trên đầu...
Website: http://chuavanhanh.free.fr
Email: chuavanhanh@free.fr