Trang chủ En français Tin tức H́nh ảnh Thơ Văn Âm nhạc
Phật pháp căn bản
Mục đích của giáo dục Phật giáo là đào luyện ra những con người có được bản lĩnh trí tuệ nh́n thẳng vào bản chất của cuộc sống, để thấy được đặc tính của các pháp là “như mộng, như huyễn, như bong bóng nước, như hạt sương mai, như ánh chớp của tia lửa điện” (kinh Kim Cương). Nói là đào luyện, nhưng thực chất, trí tuệ ấy được h́nh thành từ sự quán chiếu thực trạng đau khổ của nhân sinh, mà giáo dục Phật giáo bước đầu cung cấp những phương tiện, phương pháp để thực hiện sự quán chiếu đó. Khi có được thứ trí tuệ này, Phật giáo có được những con người mà tâm tư của họ luôn sẵn sàng đi đến nơi nào hiểm nạn! Nói một cách khác, người Phật tử luôn được đào luyện để h́nh thành nên đôi cánh Từ Bi và Trí Tuệ để bay vào không gian vô tận của đời sống làm lợi lạc chúng sinh.

Trong Phật pháp, chúng sinh cũng được nhận thức như một cá thể của thế giới, một pháp trong tất cả các pháp, và cũng được “quán sát như nhà ảo thuật quán sát con người ảo hoá do ḿnh tạo ra, cũng như bậc trí giả nh́n trăng nơi đáy nước, nh́n bóng ḿnh trong gương, nh́n ánh lửa khí nhiệt bốc, như tiếng vọng của lời gọi, như mây nổi giữa bầu trời, như đám bọt nước…” (Kinh Duy Ma), tức là tất cả đều giả dối, mộng mị, cả những niềm đau, nỗi buồn. Đối với nhiều người, đây là một cái nh́n khắc kỷ lạnh lùng, mà có khi người ta cho là “tàn nhẫn”, “yếm thế”.

Vấn đề đặt ra, như là sự mâu thuẫn nội tại: một người với nhận thức như vậy th́ làm sao thực hành ḷng từ? Nói cách khác, đối với một người đă qua đến bờ bên kia, đă nhận ra được bản chất của cuộc đời là huyễn mộng, đă tỉnh mộng, th́ đâu c̣n bận tâm ǵ nữa đến cái lẽ thịnh suy của cuộc thế, v́ tất cả đều như “hạt sương mai đầu cành”, th́ làm sao thực hành ḷng từ?

Bồ tát Văn Thù đă đặt vấn đề này với cư sĩ Duy Ma Cật. Khi được hỏi như vậy, cư sĩ Duy Ma Cật thưa rằng: “Bồ tát nh́n như vậy rồi nghĩ rằng ḿnh phải nói cho chúng sinh cái pháp như vậy, đó mới là đức từ chân thật. Bồ tát thi hành đức từ tịch diệt hay t́nh thương không điều kiện, v́ không sinh ra nữa” (Kinh Duy Ma). Theo đó, ḷng từ bi hay t́nh yêu chân thật mà chư vị Bồ tát có thể thương yêu, chăm sóc cho chúng sinh không chỉ dừng lại ở chỗ ban vui, bớt khổ; cũng chẳng phải như ḷng từ của hàng “Thanh văn, chỉ hướng đến mục đích tự lợi, như là một trong các phương pháp tu tập thích hợp để đối trị tham, sân, si. Chẳng hạn như tu tập tâm từ để đối trị tâm sân, tu tập tâm bi để đối trị tâm hại, tu tập tâm hỷ để đối trị tâm bất măn, không xứng ư, tu tập tâm xả để đối trị tâm tham dục” (Đại chính 29, n0 1558, p.0150b23). Xuất phát từ t́nh yêu chân thật, Bồ tát xót thương chúng sinh bị luân hồi trong sáu nẻo, bị thiêu đốt trong nhà lửa tam giới, nên mới khởi tâm cứu độ. Sự cứu độ đó phải được “thi hành bằng đức từ tịch diệt, không sinh ra nữa”, tức là phải chỉ cho chúng sinh thấy được cái nguyên nhân sâu xa của đời sống bất an và khổ đau, đó là do không nh́n thấy được thực tướng hay bản chất của cuộc đời, để cắt đứt vĩnh viễn cái nhân sinh tử luân hồi. V́ vậy, Bồ tát nh́n thẳng vào bản chất của sự sống, và bằng mọi phương tiện, cũng chỉ cho chúng sinh nh́n thấy bản chất ấy. Đó là cách duy nhất để đưa chúng sinh thoát khỏi ngôi nhà lửa tam giới.

Chúng ta chỉ nh́n thấy được những nỗi khổ đau của kiếp người do thiếu cơm, thiếu áo… Nhưng Bồ tát, bằng con mắt trí tuệ, khi quán chiếu thực tại như mộng như huyễn, th́ cũng đồng thời cảm nghiệm được nỗi khổ đau của chúng sinh bị nhận ch́m trong ḍng thác huyễn mộng đó. Kinh Phật thuyết Phật mẫu xuất sinh tam pháp tạng Bát-nhă ba-la-mật-đa, nói: “Bồ tát do tu tập Bát-nhă ba-la-mật mà thành tựu Thánh trí. Bằng trí tuệ ấy, Bồ tát nhận thức chúng sinh đang bị gông cùm đày đọa trong lao ngục, bèn phát khởi tâm nguyện cứu độ. Bấy giờ, Bồ tát được hỗ trợ bởi tâm đại bi, và bằng thiên nhăn thanh tịnh mà quán sát cùng khắp vô lượng vô số vô biên chúng sinh, thấy có chúng sinh tạo nghiệp vô gián sẽ phải thọ báo kịch khổ, hoặc thấy rơi vào lưới tà kiến không sao thoát được; thấy như vậy tức th́ khởi tâm đại bi, nguyện rằng, ta sẽ làm chỗ nương tựa cho chúng sinh, diệt trừ mọi thống khổ cho chúng sinh” (Đại chính 8, n0 0228, p.0655b4).

Như vậy, ḷng từ bi chân thật của Bồ tát phát sinh từ thực trạng của cuộc sống như huyễn và thấy chúng sinh đang bị gông cùm đọa đày trong thực tại như huyễn ấy. Để diệt trừ mọi thống khổ cho chúng sinh, cũng như chính các Ngài đă thành tựu Thánh trí, vượt thoát mọi khổ đau, đến bờ bên kia, bằng cách quán chiếu để thấy được đặc tính của năm uẩn là không (quán chiếu ngũ uẩn giai không), bởi do duyên khởi, Bồ tát cũng chỉ cho chúng sinh thấy các pháp như vậy. Thấy được bản chất của các pháp là cái thấy duy nhất đưa đến giác ngộ giải thoát. Sự thật hay bản chất của thế giới và con người là vô thường, vô ngă, là như mộng huyễn bào ảnh, nhưng chúng sinh cứ cho là thường hằng, hữu ngă. Đó là một nhận thức sai lầm. Chính nhận thức sai lầm này làm phát sinh những tâm lư tham đắm, chấp thủ, rằng cái này là ta, là của ta… và từ đó đă đọa đày chúng sinh đến những nẻo đường của khổ đau, ch́m đắm trong biển phiền năo với những tham lam, sân hận, kiêu căng, hoài nghi, lo toan, sợ hăi… Bồ tát thấy như vậy, ḷng xót thương vô hạn!

Từ thực trạng cuộc sống, Bồ tát tiếp xúc với mọi thống khổ của chúng sinh, và với tâm nguyện nhiệt thành, ước mong xóa sạch mọi thống khổ của thế gian. Khi Bồ tát quán chiếu thực tại các pháp, trong đó có cả chúng sinh, quư Ngài thấy tất cả đều là không, không có trong ḷng nó một tự ngă đồng nhất bất biến. Tức là chúng sinh tồn tại không như một thực hữu (ngă). Nhưng chúng sinh th́ không biết được điều đó, chúng sinh luôn thấy thực hữu, thấy ngă và ngă sở. Đó là nguyên nhân của những bi kịch trong cuộc đời. Bồ tát thấy thương, và với t́nh thương chân thật, Ngài chỉ cho chúng sinh thấy các pháp đều như mộng huyễn bào ảnh, để vượt thoát khổ đau. Nhưng, “dù đưa vô số chúng sinh đến an lạc của Niết-bàn mà vẫn không thấy ở đó có chúng sinh được độ, v́ Bồ tát không hành đạo với ấn tượng về sự tồn của tự ngă” (Kinh Kim Cang). Đây là ư nghĩa của đức từ tịch diệt. Và đó chính là diệu dụng của trí tuệ.

Người Phật tử cũng luôn được đào luyện để h́nh thành đức từ tịch diệt đó, để như chư vị Bồ tát, bay vào không gian vô tận của cuộc sống bằng đôi cánh Bi và Trí, làm lợi lạc chúng sinh, nhưng chẳng để lại dấu vết ǵ, như nhạn quá trường giang! Và đó là hành trang mà tất cả Tăng, Ni đă được, đang được và sẽ được trang bị, đào luyện để có đủ năng lực bay vào cuộc đời đầy biến loạn, nhất là trong giai đoạn xă hội hiện tại, với nhiều cạm bẫy, đạo đức được ngụy trang bằng nhiều lớp màu, để không bị đánh mất ḿnh, để làm lợi ích cho chúng sinh.

Phật pháp căn bản

Vu Lan
Tịnh Độ
Phật học thường thức
Phật đản
Lời Phật dạy
Chuyện đời - Chuyện đạo


Chuyện đời - Chuyện đạo
Chuyện đời - Chuyện đN

Chuyện đời - Chuyện đạo
Chuyện đời -

Chuyện đời - Chuyện đạo
Chuyện đời - Chuy&#

Chuyện đời - Chuyện đạo
Chuyện đ

Chuyện đời - Chuyện đạo
Chuyện đời

Chuyện đời - Chuyện đạo
Chuyện đời - Chuyện đạo

Chuyện đời - Chuyện đạo
Chuyện đ

Tịnh Độ
Tịnh Độ841;t-La Lạt-Ma#273;ường đến chùas

Vu Lan
Vu Lanu Têt 2008&

Vu Lan
Vu Lanu Têt 2008ồ chỉ dN

Tịnh Độ
Tịnh Đ

Niệm Phật
Hồi đức Phật c̣n tại thế, các Phật tử thường hướng về trú xứ mà Ngài và chúng Tăng đang cự ngụ để đảnh lễ và xưng niệm danh hiệu của Như lai, đầy đủ mười hiệu, để tỏ ḷng cung kính, tri ân, và cầu nguyện ...

Niệm
Trong Phật giáo, ‘niệm’ là một thuộc tính của tâm, gọi là tâm sở pháp; nó được xếp vào một trong năm loại tâm sở biệt cảnh...

Du già
Du-già (Yoga), trong quá khứ xa xưa, vốn là một phương pháp tu hành của các tín đồ thuộc nhiều tôn giáo ở Ấn độ. Phạn ngữ Yoga, mà tiếng Tây tạng đọc là Rnal-ḥbyor, có nghĩa là ‘tương ưng’, tức là dùng phương pháp điều hoà hơi thở để nhiếp tâm khiến cho đạt được trạng thái tương ưng với chánh lư...

Ngày tận thế
Một ngày nữa lại trôi qua, tuổi đời ngắn lại, như cá sống trong môi trường mà nước mỗi ngày mỗi cạn dần, hỏi có ǵ vui ? Cho nên mọi người hăy gắng siêng năng tu tập, gấp rút như chữa lửa đang cháy trên đầu...
Website: http://chuavanhanh.free.fr
Email: chuavanhanh@free.fr