| Tam nghiệp trois catégories d'actions ou trois sortes de karma three conditions 三業 Trīṇi karmāṇi | |||||
|
I. Ba nghiệp thân, miệng, ư:
1. Thân nghiệp: Chỉ cho những việc do thân làm. Nếu thân làm việc ác như giết hại, trộm cướp, tà dâm... th́ tạo nên nghiệp xấu, gọi là Thân ác nghiệp. Nếu thân làm việc tốt, việc thiện, như không giết hại, không trộm cắp... th́ tạo nên nghiệp thiện, gọi là Thân thiện nghiệp. 2. Khẩu nghiệp: Chỉ cho những lời nói. Nếu nói những lời gian dối, nói lời ly gián, nói ác, nói thêm bớt, nói không đúng sự thật, nói những lời gây đau khổ cho người khác... th́ tạo nên nghiệp xấu từ miệng, gọi là Khẩu ác nghiệp. Nếu không nói dối, không nói sai sự thật, ngược lại chỉ nói những lời ái ngữ, những lời nói vun đắp t́nh thương... th́ tạo nên nghiệp thiện, gọi là Khẩu thiện nghiệp. 3. Ư nghiệp: Chỉ cho nghiệp do ư thức tạo nên. Nếu ư tham muốn, sân hận, tà kiến th́ gọi là Ư ác nghiệp. Nếu không tham, sân, si th́ gọi là Ư thiện nghiệp. II. Ba nghiệp được chia theo tính chất thiện, ác và vô kí: 1. Thiện nghiệp (Kuśala-karma): Những việc làm của thân, miệng, ư được thúc đẩy bởi tâm không tham, không sân, không si. 2. Ác nghiệp ( akuśala-karma): Những việc làm của thân, miệng, ư được thúc đẩy bởi tâm tham, sân, si. 3. Vô kí nghiệp (avyākṛta-karma): Những hành vi tự nhiên, không thúc đẩy bởi tâm niệm xấu hay tốt. |
|||||