Xưa đây tấc đất tấc vàng
Đạo tràng nghiêm tịnh lời vàng ngân vang
Giờ đây gạch nát, cây tàn
Ḷng con vẫn thấy lời vàng y nhiên
Tịnh xá Kỳ Viên, nơi Đức Phật an cư và thuyết giảng nhiều kinh nhất
Vị trí
Nằm phía Nam thủ đô Xá-vệ nước Kiều-tất-la.
Tên gọi
Tên gọi đầy đủ là Kỳ Thọ Cấp Cô Độc Viên, Jetavanānāthapiṇḍadasyārāma
Tên gọi khác: Kỳ-hoàn, Kỳ viên, Thệ-đà lâm, Thắng lâm.
Kỳ Thọ là chỉ cho khu Lâm viên của thái tử Kỳ-đà, con vua Ba-tư-nặc.
Cấp Cô Độc là trưởng giả thành Xá-vệ, cũng là biệt hiệu của Tu-đạt, Chủ tạng sử của quốc vương Ba-tư-nặc.
Vùng đất của Tinh xá này vốn là Lâm viên của thái tử Kỳ-đà. Trưởng giả Tu-đạt muốn mua lại vùng đất này (ước tính khoảng 100 mẫu) để xây dựng Tinh xá cúng dường Đức Phật và Tăng đoàn. Thái tử ra điều kiện, nếu Tu-đạt có thể đem vàng ṛng rải khắp mặt đất Lâm viên th́ thái tử sẽ bán cho. Tu-đạt y lời, đem vàng trải khắp Lâm viên khiến cho thái tử Kỳ-đà cảm nhận được thành tâm của ông, nên thái tử đă phát tâm cúng dường toàn bộ cây trong Lâm viên để cả hai người cùng kiến tạo Tinh xá. V́ lư do này mà Tinh xá có tên là Kỳ Thọ Cấp Cô Độc Viên.
Thánh tích
- Đức Phật an cư ở Tinh xá này 24 lần. Phần lớn kinh điển đều được Đức Phật thuyết giảng ở đây.
- Góc phía Bắc của Tinh xá có Viện vô thường, để cho những người bệnh an dưỡng. Khi nằm ở viện này, nghe đến tên, là người bệnh lănh ngộ được tất cả các pháp đều vô thường, nhờ vậy mà an nhiên viên tịch.
- Tại Tinh xá này, Đức Phật đă lên cơi trời Đao Lợi thuyết pháp ba tháng. Vua Ưu-điền v́ nhớ Phật đă cho khắc tượng Ngài bằng gỗ Chiên-đàn, cao 5 thước. Vua Ba-tư-nặc biết được, đă cho đúc tượng Phật bằng vàng ṛng, cũng cao 5 thước. Đó là hai pho tượng Phật đầu tiên trong lịch sử h́nh tượng Phật giáo.
- Gần Tinh xá ngày nay vẫn c̣n một mô đất cao, đó là nơi tứ chúng đệ tử đắp tam cấp để cung nghinh Đức Phật từ cung trời trở lại nhân gian.
- Trong Tinh xá có động Hoa lâm, Kareri-kuṭikā. Đức Thế Tôn từng cư trú trong động này.
- Một tinh xá nhỏ, có tên là Tùng lâm tinh xá, Śalalā-gāraka, đúng ra nên gọi là tịnh thất. Đó là tịnh thất Thế Tôn thường vào nhập định.
- Gần Tịnh xá Kỳ Viên là di tích nhà ông Cấp Cô Độc; tháp tưởng niệm đại tướng cướp Aṅgulimālya được Phật hóa độ.
- Cây Bồ-đề. Tương truyền, khi Đức Thế Tôn rời khỏi Tinh xá này đi du hóa trong dân gian, dân chúng thành Xá-vệ tưởng nhớ, họ đem tâm sự với tôn giả A-nan và thỉnh cầu Đức Phật để lại một biểu tượng để có thể chiêm bái, đảnh lễ khi vắng Ngài. Tôn giả A-nan tŕnh bày lên Đức Phật. Ngài dạy, có cây Bồ-đề nơi Ngài ngồi thành đạo ở Bồ -đề đạo tràng có thể làm biểu tượng. Tôn giả A-nan thỉnh cầu tôn giả Mục-kiền-liên bay về Bồ-đề đạo tràng chiếc nhánh cây Bồ-đề mà đức Thế Tôn từng ngồi dưới đó tọa thiền đem về trồng tại Tinh xá Kỳ Viên. Sau dân chúng gọi cây Bồ-đề ấy là cây Bồ-đề của A-nan. Cây này ngày nay vẫn c̣n xanh tươi!
> Xem phim
|