Trong sinh hoạt thiền môn, cứ mỗi buổi chiều, khi hoàng hôn buông xuống, thời công phu chiều được khép lại bằng vần kệ sách tấn : "thị nhật dĩ quá, mạng diệc tuỳ giảm như thiểu thuỷ ngư, tư hữu hà lạc ? Đại chúng đương cần tinh tiến như cứu đầu nhiên, đản niệm vô thường, thận vật phóng dật". Một ngày nữa lại trôi qua, tuổi đời ngắn lại, như cá sống trong môi trường mà nước mỗi ngày mỗi cạn dần, hỏi có ǵ vui ? Cho nên mọi người hăy gắng siêng năng tu tập, gấp rút như chữa lửa đang cháy trên đầu. Phải luôn ghi nhớ cuộc đời là vô thường, cẩn thận chớ có buông lung !
Rồi th́, lần dở từng trang kinh đời, dấu ấn vô thường in đậm trên nét chân chim, hằn sâu trong đôi mắt… người con Phật không ai là không chứng nghiệm cuộc thế sinh – trụ - dị - diệt trong từng sát-na : "Sông kia giờ đă nên đồng/ Chỗ làm nhà cửa, chỗ trồng ngô khoai". Mọi thứ vật đổi sao dời dường ấy mà đêm qua nằm mơ màng đếm từng hạt mưa rơi chợt nghe tiếng ếch kêu bỗng giật ḿnh : "c̣n ngỡ tiếng ai gọi đ̣". Chao ơi ! Cuộc đời vô thường nhanh chóng biết bao ! Để diễn tả sự đổi thay, biến hoá, vô thường nhanh chóng của của kiếp nhân sinh, Kinh Kim cương đưa ra một loạt h́nh ảnh : giấc mộng, tṛ ảo thuật, bong bóng nước, hạt sương, tia chớp… Cho nên, một người Phật tử thâm nhập giáo lư Phật-đà, trực ngộ "các hành vô thường, là pháp sinh diệt", biết rơ "ba cơi không an, giống như nhà lửa", ư thức sự sống chỉ tồn tại "trong hơi thở"… th́ nỗ lực tu tập từng giây phút chánh niệm, tỉnh giác, chứ không ai chờ đến khi nghe… tin tận thế mới chịu tu !
Vả chăng, cái cảnh tượng của ngày tận thế, theo như Đức Phật nói, th́ chỉ có những người tu chứng, những người đă thấy được sự thật mới có thể tin được. Kinh ghi : "Này các Tỳ-kheo, ai là người có thể nghĩ rằng, ai là người có thể tin rằng: ‘Quả đất này và núi chúa Sineru sẽ bị đốt cháy, sẽ bị hủy hoại, sẽ không c̣n tồn tại nữa ?' Trừ những người đă được chứng kiến" (A. VII. 62. Suriya).
Trái đất này sẽ đến ngày tận thế, điều đó tất nhiên, theo định luật vô thường, hữu sinh hữu hoại. Dấu hiệu cho thấy ngày tận thế gần đến là nhiệt độ trái đất nóng dần lên và hạn hán kéo dài, nhiều năm trời không mưa. Khi không có mưa, các loài hạt giống, các loài thực vật, các rừng rậm dược thảo đều khô héo cằn cỗi không có tồn tại. Rồi th́ một hành tinh nào đó sẽ đi tới gần trái đất, nó thành mặt trời thứ hai. Khi hai mặt trời xuất hiện, các rănh ng̣i, sông lạch, biển cả… thảy đều khô cạn, không thể thường trụ… Rồi lần lượt ba, bốn cho đến bảy mặt trời cùng xuất hiện quanh trái đất này. Khi bảy mặt trời xuất hiện, dưới sức nóng của các mặt trời, tất cả đại địa, núi chúa Sineru thảy đều phụt cháy bừng bừng, tạo thành một ngọn lửa rực rỡ, và trái đất này nổ tung thành tro bụi (Trung A-hàm, kinh Thất nhật. Pali : A. VII. 62. Suriya).
Trên đây là lời huyền kư của Đức Phật về ngày tận thế. Ngày ấy chừng nào sẽ đến ? Không biết bao nhiêu lâu, trăm năm, ngàn năm, hay nhiều tỷ năm ? Chúng ta không biết ! Nhưng một điều mà chúng ta biết rất rơ là : "Tất cả các hành đều vô thường, là pháp không tồn tại lâu dài, pháp chóng đổi thay, pháp không thể nương tựa". V́ các pháp như vậy cho nên chúng ta "không nên tham đắm mà phải ghê sợ nhờm tởm, nên t́m sự xả ly, nên t́m giải thoát" (kinh đă dẫn).
T́m giải thoát, theo Phật dạy, là ngay trong hiện tại, tự ḿnh với thắng trí, chứng đạt và an trú ; biết rơ: “Sanh đă tận, Phạm hạnh đă thành, những việc nên làm đă làm, không c̣n trở lui trạng thái này nữa”, chứ không phải trốn chạy khỏi thế giới này bằng cách mong cầu được sanh qua thế giới khác. Hơn nữa, không thể bằng sự cầu nguyện, van xin mà có thể đi đến thế giới khác, cũng giống như người ta không thể đi qua bờ bên kia sông Hằng bằng cách đứng bên này bờ tán thán, khen ngợi vẻ đẹp bên kia sông, với hy vọng bờ bên kia sẽ xích lại gần để bước lên. Sự giải thoát chỉ có thể t́m cầu bằng nỗ lực hành tŕ Giới – Định – Tuệ.
Trở lại vấn đề ngày tận thế, ngày ấy sẽ đến, nhưng tuổi thọ của trái đất này vẫn c̣n đủ để đón nhận thêm một vị Bồ-tát nữa đến đây để thành Phật. Đó là Bồ-tát Di-lặc.
Di-lặc là vị Bồ-tát sẽ thành Phật kế sau Phật Thích-ca ở thế giới này. Hiện tại Bồ-tát đang ở tại cung trời Đâu-suất. Sau khi hết thọ mạng ở trời Đâu-suất ngài chỉ c̣n một lần duy nhất sanh vào thế gian này và thành Phật, cho nên gọi ngài là Nhất sanh bổ xứ Bồ-tát, Bổ xứ Tát-đoả. Nguyên tiếng Phạn tên ngài là Maitreya, văn học kinh tạng Pali gọi ngài là Metteyya, và đều có nghĩa là vị Bồ-tát thuộc ḍng họ Yêu thương (Từ thị - người họ Từ).
Trong kinh điển, Đức Phật cũng thường gọi Di-lặc là A-dật-đa, như thấy trong kinh Di-lặc thượng sanh và kinh Pháp hoa, phẩm Tuỳ hỷ công đức.
Di-lặc vốn là một trong những đại đệ tử của Đức Phật Thích-ca, và v́ lẽ ngài sẽ thành Phật kế tiếp sau Phật Thích-ca ở cơi Diêm-phù-đề này cho nên người đời đă tôn xưng ngài là Phật Di-lặc, một vị Phật tương lai.
Sự huyền kư về một vị Phật sẽ ra đời ở tương lai được nói đến trong kinh Chuyển luân thánh vương sư tử hống (Cakkavati-Śhanàda Sutta), số 26 Trường bộ. Kinh ghi : "Này các Tỳ-kheo, khi tuổi thọ loài Người lên đến tám vạn tuổi, có Thế tôn tên là Metteyya sẽ ra đời, là vị A-la-hán, Chánh đẳng giác, Minh hạnh túc, Thiện thệ, Thế gian giải, Vô thượng sĩ, Điều ngự trượng phu, Thiên nhơn sư, Phật, Thế tôn; như Ta nay sanh ra ở đời này, là bậc A-la-hán, Chánh đẳng giác, Minh hạnh túc, Thiện thệ, Thế gian giải, Vô thượng sĩ, Điều ngự trượng phu, Thiên nhơn sư, Phật, Thế tôn. Vị này tự ḿnh biết, chứng và tuyên thuyết quả đất này, gồm có Thiên giới, Ma giới, Phạm thiên giới, Thế giới này với Sa-môn, Bà-la-môn, loài Trời, loài Người; như Ta hiện nay tự ḿnh biết, chứng và tuyên thuyết quả đất này, gồm có Thiên giới, Ma giới, Phạm thiên giới, Thế giới này với Sa-môn, Bà-la-môn, loài Trời và loài Người. Vị này sẽ thuyết pháp, sơ thiện, trung thiện, hậu thiện, với nghĩa lư văn tự đầy đủ và tuyên thuyết đời sống phạm hạnh hoàn toàn đầy đủ thanh tịnh; như Ta hiện nay thuyết pháp, sơ thiện, trung thiện, hậu thiện, với nghĩa lư văn tự đầy đủ và tuyên thuyết đời sống phạm hạnh hoàn toàn đầy đủ thanh tịnh. Vị này sẽ có khoảng vài ngàn vị Tỳ-kheo Tăng đoàn; như Ta hiện nay có khoảng vài trăm vị Tỳ-kheo Tăng đoàn vậy".
Trong kinh tạng Bắc truyền, kinh Thuyết bổn, số 66 Trung A-hàm, cũng ghi lại sự huyền kư trên và cho biết thêm vị Phật tương lai ấy chính là Tỳ-kheo Di-lặc, một đệ tử của Thế tôn đang có mặt trong pháp hội. Khi Tỳ-kheo Di-lặc phát nguyện thành Phật ở đời vị lai th́ Đức Thế tôn khen ngợi là người đă phát tâm cực diệu và Đức Thế tôn đă tặng cho ngài tấm y dệt bằng sợi tơ vàng. Trong khi đó, Tôn giả A-di-đa phát nguyện làm vua tên Loa ở đời vị lai th́ bị Thế tôn khiển trách, cho là kẻ ngu si, v́ trong biển sanh tử luân hồi, chỉ nên chết thêm một lần, sao lại mong một lần tái sanh nữa ?
Theo các kinh điển thuộc truyền thống Bắc truyền, từ bây giờ cho đến ngày Phật Di-lặc ra đời c̣n khoảng 5 tỷ 670 triệu năm nữa ! Trong khoảng thời gian đó, thế giới này diễn ra nhiều biến động, mà sự biến động kinh hoàng nhất là mặt trời, mặt trăng… đi sai quỹ đạo.
Kinh Tăng chi cho chúng ta biết rằng, mọi sự thay đổi của thế giới này đều bắt nguồn từ cuộc sống phi pháp của con người. Kinh ghi : "Khi nào, này các Tỳ-kheo, các vua phi pháp có mặt, khi ấy, các đại thần phi pháp của vua có mặt. Khi nào các đại thần phi pháp của vua có mặt, khi ấy các Bà-la-môn gia chủ phi pháp có mặt. Khi nào các Bà-la-môn gia chủ phi pháp có mặt, khi ấy dân chúng thị thành và dân chúng các làng trở thành phi pháp. Khi nào dân chúng thị thành và ở các làng là phi pháp, khi ấy mặt trăng, mặt trời đi sai quỹ đạo.
"Khi nào mặt trăng, mặt trời đi sai quỹ đạo, khi ấy các dăy ngân hà, các loại sao đi sai quỹ đạo. Khi nào các dăy ngân hà, các loại sao đi sai quỹ đạo, khi ấy ngày đêm đi sai quỹ đạo. Khi nào ngày đêm đi sai quỹ đạo, khi ấy tháng và nửa tháng đi sai quỹ đạo. Khi nào tháng và nửa tháng đi sai quỹ đạo, khi ấy thời tiết và năm đi sai quỹ đạo. Khi nào thời tiết và năm đi sai quỹ đạo, khi ấy gió thổi sai lạc trái mùa, trời mưa không có điều ḥa. Khi nào trời mưa không có điều ḥa, khi ấy lúa chín trái mùa. Này các Tỳ-kheo, khi nào lúa chín trái mùa, khi ấy các loài Người nuôi sống với loại lúa ấy, th́ thọ mạng sẽ ngắn, dung sắc xấu, yếu sức và nhiều bệnh (Kinh Tăng chi (X) (70) Phi Pháp).
Cuộc sống phi pháp là con người không có tàm quư, không biết hổ thẹn với những việc xấu ác mà ḿnh đă làm, như sát sanh, trộm cắp, tà dâm, nói dối… cho đến tà kiến.
Như vậy th́, những ǵ xảy ra ở thế giới này đều là từ ḷng người mà ra cả. Ḷng người như thế nào th́ tạo ra xă hội loài người như thế ấy. Khi mà ḷng người cực kỳ lương thiện th́ chính là lúc có một vị Phật ra đời. Phật ra đời như vậy th́ cũng là từ ḷng người. Mà Thích-ca Thế tôn đă huyền kư cho thế giới chúng ta có thêm một vị Phật ra đời nữa, th́ niềm tin về một thế giới tươi đẹp, thiện lành hăy c̣n đó.
Nói cho cùng, ngày tận thế là ngày ḷng người tận hết điều lành !
|
